Yanardağ nasıl oluşur, nasıl patlar? Dünya mucizevisi bir olay ancak herkesin ismen bilip detaylıca içeriğini bilmediği bir olaydır. Yanardağ ya da volkan patlaması hakkında tüm bilgiler bu yazımızda sizlerle…
Yanardağ nedir?
Bir yanardağ, aşağı doğru, yeryüzünün altındaki erimiş kaya havuzuna açılan bir dağdır. Basınç oluştuğunda püskürmeler meydana gelir. Gazlar ve kaya, açıklıktan fırlar ve havayı lav parçalarıyla doldurur. Patlamalar, yanal patlamalara, lav akışlarına, sıcak kül akışlarına, çamur kaymalarına, çığlara, düşen küllere ve sellere neden olabilir. Volkan püskürmelerinin tüm ormanları yerle bir ettiği biliniyor. Patlayan bir yanardağ tsunamileri, ani selleri, depremleri, çamur akışlarını ve kaya düşmelerini tetikleyebilir.
Yanardağ nasıl oluşur?
Volkanlar, Dünya’nın üst mantosunun içinden çıkan magma yüzeye doğru yol aldığında oluşur. Yüzeyde lav akıntıları ve kül birikintileri oluşturmak için patlar. Zamanla yanardağ püskürmeye devam ettikçe daha da büyür.
Yanardağ neden patlar?
Yerkabuğu, bir yapboz gibi birbirine uyan ve plaka adı verilen devasa plakalardan oluşur. Bu plakalar bazen hareket eder. Sürtünme, plakaların kenarlarında depremlere ve volkanik patlamalara neden olur. Bu süreci açıklayan teoriye levha tektoniği denir.
Levha Teknotiği nedir?
Levha tektoniği teorisi, bir yerden bir yere sürüklenen kıtaların birbirinden ayrılması, çarpışması ve birbirine karşı ezilmesi ile ilgili ilginç bir hikaye. Levha tektoniği teorisi, yer kabuğunun ve üst mantonun birbirine göre hareket eden birkaç büyük, ince, nispeten sert plakalardan oluştuğunu düşünen geniş bir kanıt yelpazesiyle desteklenmektedir. Plakaların hepsi farklı yönlerde ve farklı hızlarda hareket ediyor. Bazen plakalar birbirine çarpıyor, parçalara ayrılıyor veya yana doğru kayıyor. Bu olduğunda, genellikle depremlerle sonuçlanır.
Kaç tane yanardağ var?
Dünya’da 1500’den fazla aktif yanardağ var. Şu anda okyanusların altında 80 veya daha fazla olduğunu biliyoruz. ABD‘deki aktif yanardağlar çoğunlukla Hawaii, Alaska, California, Oregon ve Washington’da bulunur.
En büyük aktif yanardağ nerededir?
Dünyanın en büyük aktif yanardağı, ünlü kahvenin zengin volkanik topraklarda yetiştirildiği Hawaii’deki Mauna Loa’dır. Mauna Loa, deniz seviyesinden 13.677 fit yükseklikte. Mauna Loa, deniz seviyesinin altındaki tabanından zirvesine kadar Everest Dağı’ndan daha uzundur.
