Dolar ve Euro’nun değerinin bir anda artışı halkı meraklandırdı. Akıllarda devalüasyon mu oldu yoksa devalüasyon mu oluyor soruları geldi? Peki devalüasyon olacak mı, nedir ve neden yapılır?
İlk önce devalüasyon mu oluyor sorusuna geçmeden devalüasyon nedir, artıları ve eksileri nelerdir gelin bir bakalım…
Devalüasyon nedir, neden yapılır?
Devalüasyon, bir yabancı para birimi veya standarda göre bir ülkenin para değerinde aşağı yönlü bir düzeltmedir. Sabit döviz kuru kullanarak çalışan birçok ülke, arz ve talebi kontrol etmek için bir para politikası aracı olarak devalüasyonu kullanma eğilimindedir.
- Para birimi devalüasyonu, bir ülkenin para değerinin bir yabancı para birimine veya standarda göre aşağıya doğru ayarlanmasını ifade eder.
- Ülkeler, malları ithal eden ülkeler tarafından algılanan para birimindeki değerin düşmesi nedeniyle ihracatı artırmak için devalüasyon kullanır, ticaret açıklarını azaltır ve devlet borcu üzerindeki faiz ödemelerinin maliyetini düşürür.
- Devalüasyonun olumsuz etkileri arasında küresel piyasalarda belirsizliğin artırılması ve diğer rakip ülkeler arasında gerilim yaratılması yer alıyor.
Devalüasyon Neden Olur? Devalüasyon’un Artıları Nelerdir?
Devalüasyon aşağıdakilerden dolayı gerçekleşir:
- İhracatı artırmak için
- Ticaret açıklarını azaltmak
- Bir ülkenin borcunun maliyetini düşürmek için
Ülkelerin para birimlerinin değerini düşürmelerinin ana nedeni ticaret dengesizlikleridir. Devalüasyon kullanarak, bir ülkenin ihracatının maliyetini düşürebilirler ve bu da nihayetinde onları küresel ölçekte daha rekabetçi hale getirir. Ayrıca, ithalatın maliyetinin artması, yerli tüketicilerin yabancı işletmelerden daha yüksek fiyatlı mallar almaya daha az istekli olmalarına ve bunun yerine daha düşük bir fiyata yerel olarak mal satın almalarına neden oluyor.
Yurtiçi harcamalardaki artış, daha sonra kişinin kendi ekonomisi içindeki para dolaşımını canlandıracaktır. Daha ucuz fiyatlar nedeniyle ihracat artmaya başladıkça ve yurt içi tüketicilerin daha yüksek fiyatlar algılaması nedeniyle ithalat düştükçe, nihayetinde ticaret açıkları azalmaktadır. Bu nedenle, yerel paranın devalüasyonu, daha az maliyetli ihracat ve daha maliyetli ithalat için güçlü talep yoluyla açıkları azaltabilir.
Ayrıca hükümetler, ekonomiyi engelleyen büyük miktarda devlet tarafından çıkarılan devlet borçlarına sahiplerse devalüasyonu teşvik edebilirler. Para biriminin değerini düşürerek, borç ödemelerini zamanla daha ucuz hale getirecektir.
Örneğin, hükümetin mevcut borcu için her ay 2 milyon dolar faiz ödemesi gerekiyorsa, para biriminin değerini düşürürse, nominal faiz ödemeleri düşürülür. Örneğin, para birimi yarı yarıya devalüe edilirse, gerçek dolar cinsinden faiz ödemeleri yalnızca 1 milyon dolar olur.
Böyle bir taktik, farklı bir para biriminde ihraç edilen tahvillerde işe yaramaz, çünkü yerel para birimindeki bir devalüasyon, nihayetinde dış borcu ödeme maliyetini artıracaktır.
Devalüasyon’un Eksileri Nelerdir?
Devalüasyon, zaman içinde ürün ve hizmetlerin fiyatlarında artışa neden olabilir. İthalat fiyatlarının artması, tüketicilerin mallarını yerli sanayilerden satın almalarına neden oluyor. Bununla birlikte, fiyat artışlarının miktarı, arz ve toplam talep arasındaki rekabete bağlıdır.
Para birimindeki devalüasyon nedeniyle daha yüksek ihracat, toplam talebi artıracak ve bu da gayri safi yurtiçi hasılayı (GSYİH) ve enflasyonu artıracaktır . Enflasyon, tedarikçilerin daha yüksek ithalat fiyatları ile karşı karşıya kalması, üreticilerin sırasıyla maliyet fiyatını ve piyasa fiyatını artırmasına neden olduğu için hesaba katılır.
Ayrıca devalüasyon, piyasadaki belirsizliği de artırabilir. Pazar belirsizliği, tüketici güven eksikliğinden dolayı arz ve talebi olumsuz etkileyebilir ve zaman içinde potansiyel bir durgunluğa neden olabilir. Dahası, devalüasyon ticaret savaşlarını da tetikleyebilir.
Devalüasyon mu oldu? Devalüasyon mu oluyor? Devalüasyon olacak mı?
Döviz kurunda yaşanan sert yükseliş sonrası devalüasyon olacak iddiaları gündemde dolaşmaya başladı. İddiaların ortaya atılması sonrası vatandaşla , devalüasyonun ne olduğunu araştırmaya başladı.
Devalüasyon, sabit kur sistemlerinde ödemeler dengesi açık veren ülkenin ulusal parasının dış satın alma gücünün, hükümetçe alınan bir kararla düşürülmesidir. Başka bir deyişle devalüasyon, bir devletin resmi para biriminin diğer ülke dövizleri karşısında değer kaybettirilmesidir. Özetle devalüasyon durumunda dıştan alımı kısıtlamaktır. Şu an bu durumla ilgili resmi bir gelişme yok.
